• 345 Wejścia
• 79 Pobrań

Wymiary: 6,9 x 6,1
Autor: warsztat lokalny, Prusy
Miejsce znalezienia: badania archeologiczne we Fromborku
Materiał: glina
Technika: formowanie w matrycy, szkliwienie (polewa ołowiowa, na pobiałce), wypalanie

Kafelek - ozdobnik piecowy w formie kartusza z herbem biskupstwa warmińskiego. Kształt tarczy herbowej, w polu baranek z odwróconą głową, nogą przytrzymuje chorągiew z krzyżem. Dekoracja reliefowa, polewa zielona. Kafel mocowany w bryle pieca za pomocą glinianego trzpienia.
Piec renesansowy zbudowany był z kafli płytowych, złożonych z płytki i kołnierza, który służył do mocowania kafla w ścianie pieca. Formowano je w specjalnych matrycach, zdobiono dekoracją reliefową i pokrywano barwnym szkliwem. Bryła pieca składała się przeważnie z dwóch (ale bywało i więcej) skrzyń, w których podziały w kierunku pionowym i poziomym wyznaczały: kolumienki, filary, pólfilary, gzymsy, fryzy, a dekorowały także ozdobniki piecowe, (często w formie kartuszy herbowych). Piece z kafli płytowych, w porównaniu z piecami z kafli naczyniowych, stosowanymi wcześniej, miały nie tylko większą wydajność grzewczą ale dawały ogromne możliwości jeśli idzie o stronę dekoracyjną, bowiem płytki kafli stały się idealnym nośnikiem różnych znaczeń. W przypadku kafelka ze zbiorów fromborskiego muzeum przedstawienie herbu biskupstwa warmińskiego miało związek z miejscem jego lokalizacji (pałac biskupów warmińskich lub inny budynek w kompleksie wzgórza katedralnego we Fromborku).

Zachowany fragmentarycznie, częściowa rekonstrukcja.

Autor opisu: Weronika Wojnowska

Publikowany:
W. Wojnowska, Frombork w zabytkach kultury materialnej, katalog wystawy, Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku, Frombork 1989, s. 29, il. 20
M. Dąbrowska, Piece kaflowe w Polsce do końca XVIII wieku, Wrocław -Warszawa -Kraków- Gdańsk- Lodź, 1987, il. 145

Literatura:
M. Dąbrowska, Piece kaflowe w Polsce do końca XVIII wieku, Wrocław -Warszawa -Kraków- Gdańsk- Lodź, 1987

Wystawy:
Kafle z terenu dawnych Prus królewskich, Muzeum Zamkowe w Malborku, 1990
Frombork w zabytkach kultury materialnej, Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku, dawny pałac biskupi, 1985 - 2009
Wielcy polscy ekonomiści - Mikołaj Kopernik. Siedziba Narodowego Banku Polskiego w Warszawie, 2017
70 lat Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku, Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku, dawny pałac biskupi, 2018

Prawa do wizerunku cyfrowego: CC BY 1.0 https://creativecommons.org/licenses/by/1.0/deed.pl