Zegar słoneczny z zawieszką

Wymiary: 70 mm x 46 mm x 13 mm
Miejsce powstania: nieznane
Materiał: mosiądz
Technika: odlewanie, rytowanie
Płytka mosiężna o nieregularnym kształcie z mosiężnym kółkiem, służącym do zawieszania zegara. Z jednej strony płytki widnieje wyryta podziałka kalendarza ze skrótowymi łacińskimi oznaczeniami miesięcy – I, F, M, A, M, I, I, A, S, O, N, D - przynitowana wskazówka oraz wybity rok 1777. Wskazówkę ustawia się jednym końcem na odpowiednią datę. Drugi koniec wskazówki to ruchomy gnomon ustawiany pionowo względem płaszczyzny zegara, w ten sposób by rzucany przez niego cień umożliwiał odczytanie wartości na skali godzinowej wyrytej z drugiej strony płytki.
Zegar wysokościowy wskazuje czas z pomiaru wysokości Słońca nad horyzontem, a nie z położenia w stosunku do stron świata. Właściwość ta pozwoliła na wyeliminowanie kompasu i zastąpienie go skalą kalendarzową, gdyż wysokość Słońca o danej porze dnia jest różna w zależności od pory roku.
Zegar wskazuje czas dla jednej szerokości geograficznej.
Autor opisu: Małgorzata Czupajło
Literatura:
Libuše Urešová, “Zegary”, Warszawa 1987
Ludwik Zajdler, “Dzieje zegara”, Warszawa 1956
Arnold Zenkert, Faszination Sonnenuhr, Berlin 1984
Stanislav Michal, Irena Laboutkowá, Katalog expozice mĕření času Národního technického muzea v Praze, Praha 1997
Katalog zegarów słonecznych, red. Rafał Zaczkowski, Jędrzejów 2013
Wystawy:
„Mors ianua vitae. Chrześcijańśkie obyczaje pogrzebowe”, dawny pałac biskupi, październik 2012 - lipiec 2014
„Sol omnia regit”, dawny pałac biskupi, lipiec 2016 - maj 2019
„70 lat Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku”, dawny pałac biskupi
Prawa do wizerunku cyfrowego: CC BY 1.0 https://creativecommons.org/licenses/by/1.0/deed.pl