Szczególnym typem kapliczek, dość często spotykanym na Warmii, są tzw. kapliczki dzwonniczkowe, fundowane w miejscowościach, w których nie znajdowały się kościoły. Kapliczki te wyposażone w niewielki dzwonek umieszczany zwykle w prześwicie, w ich najwyższej kondygnacji, stanowiły ważny element organizacji życia mieszkańców wsi. Specjalnie wyznaczone osoby były odpowiedzialne za opiekę nad taką kapliczką oraz punktualne bicie w dzwon. Zazwyczaj bito w dzwon trzy razy w ciągu dnia, wzywając w ten sposób do modlitwy Anioł Pański lub wspólnego wymarszu na mszę do oddalonego od wsi kościoła. Obowiązek bicia w dzwon jak i specyficzny dla danej miejscowości sposób, rytm i technika bicia, był często dziedziczony z pokolenia na pokolenie. Niestety wraz z przerwaniem ciągłości kulturowej w wyniku wymiany ludności po II wojnie światowej, tradycja ta powoli zanikła.
Znajdująca się w miejscowości Perwilty kapliczka dzwonniczkowa, zlokalizowana jest w bliskim sąsiedztwie domostwa. Jego mieszkańcy w przeszłości najprawdopodobniej odpowiedzialni byli za jej właściwie funkcjonowanie. Trójkondygnacyjna prosta bryła kapliczki, na kamiennej podmurówce, wykonana jest z czerwonej cegły licowej i przykryta płaskim dachem, który w narożach zwieńczony został prostymi sterczynami.W dwóch pierwszych kondygnacjach znajdują się dwie głębokie nisze, zamknięte łukiem pełnym. Trzecią kondygnację stanowi prześwit, w którym w przeszłości umiejscowiony musiał być dzwonek, o czym świadczyć może otwór na przymocowany do niego kiedyś sznur, w bocznej, prawej od frontu, ścianie kapliczki. W niszy pierwszej kondygnacji, zachowane są pozostałości drewnianej ramy okiennej. Zgodnie z relacją obecnych mieszkańców, znajdującego się w pobliżu domostwa, w przeszłości za zamykanym przeszklonym skrzydłem znajdowała się drewniana rzeźba św. Floriana – popularnego świętego, który strzec miał mieszkańców wsi przed pożarami. Na wysokości drugiej kondygnacji, na trzech ścianach kapliczki widoczne są blendy w kształcie łacińskiego krzyża.
Literatura:
J. Hochleitner, "Kapliczki Warmii południowej: przydrożne obiekty kultu jako element ludowego systemu komunikacji", Olsztyn 2004
S. Kuprjaniuk, I. Liżewska, “Warmińskie kapliczki”, Olsztyn 2012
| Data archiwizacji | 9 lipca 2015 (09.07.2015) |
| Datowanie | XIX/XX w. |
| Miejsce | Perwilty, obiekt znajduje się w południowej części kolonii, przy zachodniej ścianie szczytowej domostwa znajdującego się po wschodniej stronie drogi prowadzącej do miejscowości Łajsy |
| Kategoria | Kapliczki |
