• 1251 Wejścia
• 339 Pobrań

Wymiary: wys. 239 mm, największa wydętość brzuśca 260 mm, średnica wylewu 234 mm, śr. dna 80 mm
Miejsce: wykopaliska archeologiczne w osadzie wczesnośredniowiecznej w Zielkowie, gm. Lubawa

Garnki, dwojaki, przedmioty kultu, zabawki, ozdoby czy tkackie przęśliki towarzyszyły mieszkańcom zagrody wiejskiej od bardzo dawna. Dawno zdobyto też umiejętność obróbki gliny, którą na ziemie polskie przynieśli Celtowie. Ośrodki garncarskie powstawały przede wszystkim tam, gdzie było odpowiednie zaplecze surowcowe. Wydobywaną z wykopów glinę, zrzucało się do specjalnie przygotowanych dołów na podwórzu warsztatu ceramicznego. Trzymano ją tam często nawet przez całą zimę, w celu jej przemrożenia, pozytywnie wpływającego na strukturę gliny. Wydobytą z dołów zwilżoną bryłę gliny najpierw się zbijało, a następnie strużyło na cienkie wióry, oczyszczając ją w ten sposób i dokładnie mieszając. Tak przygotowaną glinę zalewało się wodą i wyrabiało, aby następnie przystąpić do formowania z niej naczyń. Miejsce pracy garncarza znajdowało się w jednym z pomieszczeń w obrębie zabudowań mieszkalnych. Przy cieplejszej pogodzie rzemieślnik mógł wykonywać swoją pracę na zewnątrz, pod zadaszeniem, tam też prawdopodobnie suszył swoje już uformowane wyroby. Po podsuszeniu naczyń, były one następnie wypalane w piecach. Jak wynika ze współczesnych badań etnograficznych, np. w Łążku Garncarskim, piece budowane były na zewnątrz, w pobliżu pracowni. Wszystkie obudowane były prymitywnymi szopami. Piece lokalizowano na niewielkich wzniesieniach, zapewniających odpływ wód opadowych. W czasie wypału naczyń otwór wejściowy pieca był szczelnie zasklepiany, tak aby nie uciekało z niego ciepło. Jeden wypał trwał przeważnie od kilku do 24 godzin.

M. Dryja PRACOWNIA GARNCARSKA Z XVI WIEKU NA UL. LORETAŃSKIEJ 11 W KRAKOWIE, w: Rzeczy i ludzie. Kultura materialna w późnym średniowieczu i w okresie nowożytnym. Studia dedykowane Marii Dąbrowskiej, red. M. Bis, W. Bis
R. Reinfuss, „Garncarstwo ludowe”, Warszawa 1955

Prawa do wizerunku cyfrowego: CC BY 1.0 https://creativecommons.org/licenses/by/1.0/deed.pl