W czasie II wojny światowej, a także po jej zakończeniu przez cały okres PRL, rząd Polski na uchodźstwie kontynuował nadawanie orderów i odznaczeń ustanowionych jeszcze przed 1939 r. Stanowiło to pewnego rodzaju symbolikę ciągłości istnienia tych władz. Po wojnie wprowadzono również nowe rodzaje odznaczeń, których nadawanie często było jedynym dostępnym, w ówczesnej sytuacji politycznej Polski, sposobem na nagradzanie zasług z okresu wojny w latach 1939 – 1945.
Jednym z takich odznaczeń wojskowych jest prezentowany Medal Wojska. Ustanowiony on został dekretem Prezydenta RP na Uchodźstwie w Londynie dnia 3 lipca 1945 r. Władze PRL, nie przyjęły go do swojego systemu odznaczeń. Nie uznając rządu polskiego na uchodźstwie i przyznawanych przez niego odznaczeń ustanawiały swoje własne. W powojennym państwie polskim Medal Wojska oficjalnie uznano za odznaczenie o charakterze wojskowym w polskim systemie odznaczeń dopiero ustawą Sejmu RP z dnia 16 października 1992 r. Wtedy też zakończono jego nadawanie.
Medal Wojska był nadawany żołnierzom wojsk lądowych Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie za dokonany w czasie wojny czyn przynoszący szczególną korzyść wojskom lądowym, wykraczający poza normalne obowiązki lub za szczególnie sumienną służbę w czasie wojny. W tym drugim przypadku, jeżeli było to pierwsze nadanie tego odznaczenia, służba musiała trwać bez przerwy 6 miesięcy i odbyć się w jednostce biorącej udział w walce z nieprzyjacielem na obszarze operacyjnym. Przy każdym kolejnym nadaniu okres służby musiał być dwukrotnie większy niż przewidziany przy pierwszym nadaniu. Medal ten mógł być nadany tej samej osobie aż czterokrotnie. O jego nadaniu decydował Prezydent RP na Uchodźstwie. Upoważnił on do tego również Szefa Sztabu Głównego, Dowódców 1. i 2. Korpusu, a także Dowódcę Jednostek Wojskowych na Środkowym Wschodzie.
Zgodnie z zapisami dekretu, medal miał być wykonany z jasnego brązu i mieć kształt koła o 36 mm średnicy. Na awersie miał znajdować się wizerunek orła z koroną, trzymającego w szponach poziomo miecz. Na rewersie natomiast znajdować miał się napis w trzech wierszach: „POLSKA/SWEMU/OBROŃCY”. Ponad napisem i nad nim umieszczano liście dębowe. Medal nosić należało na ciemno czerwonej wstążce o szerokości 37 mm z dwoma białymi paskami szerokości 2 mm wzdłuż brzegów oraz z dwoma identycznymi paskami w odstępie 9 mm od brzegu. Kolejne nadanie medalu wyrażano przez nałożenie na wstążkę już posiadanego medalu, odpowiednio jednego, dwóch lub trzech okuć o szerokości 5 mm w kształcie listewek z jasnego brązu z tłoczonymi oplotami liści dębowych.
Literatura:
Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 lipca 1945 r. o Medalu Wojska
S. Artymowski, Ordery i odznaczenia polskie jako źródło informacji historycznych, Niepodległość i Pamięć 18/1 (33), s. 157 – 173
Zdigitalizowano i udostępniono dzięki uprzejmości Pana Mirosława Melerskiego
Prawa do wizerunków cyfrowych: CC BY-NC-SA 4.0
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/legalcode.pl
Data archiwizacji | 30 czerwca 2020 (30.06.2020) |
Datowanie | 1945 - 1992 |
Kategoria | Kolekcje prywatne Muzea ponad granicami |