Pałac w Kwitajnach w województwie warmińsko-mazurskim, powstały przed 1740, przebudowany w latach 1840-1850. Architekt Jean de Bodt.
Późnobarokowy pałac usytuowany w zespole pałacowo-parkowym o powierzchni ponad siedemnastu hektarów. Ograniczony z trzech stron starym drzewostanem. Do głównego wejścia usytuowanego w centralnej części fasady prowadzi wewnętrzna, wybrukowana droga skręcająca z głównej na przerzucony nad stawem mostek z kamiennymi balustradami. Za mostkiem droga rozwidla się otaczając duży, okrągły klomb obsadzony krzewami i niskimi iglakami.
Pałac założony na planie długiego prostokąta, dwukondygnacyjny, nakryty czterospadowym dachem o pokryciu blachą Zbudowany jest z czerwonej cegły, otynkowany. Tynk ozdobiony boniowaniem, co było systemem ozdobnych rowków naśladujących układ cegieł lub ciosów kamiennych na zewnętrznej ścianie budynku.
Fasada od północy otynkowana na jasnoróżowo, jedenastoosiowa. Na każdej osi prostokątne okna . Pośrodku znajduje się nieznacznie wysunięty przed lico ryzalit, zwany również pseudoryzalitem. Dwa symetryczne skrzydła boczne mają po cztery osie pionowe. Ryzalit, jest trzyosiowy. Przed wejściem głównym rozciąga się niski taras zwany przedprożem. Zwykle o szerokości fasady, w Kwitajnach zbudowany na szerokości ryzalitu. Wyposażony w niską, kamienną balustradę w stylu neogotyckim tożsamą z balustradami na mostku. Prowadzą do niego schody z niskimi, stopniowanymi murkami po bokach z latarniami na drugim stopniu. Obok nich wolno stojące, niskie, kamienne słupki z kulami na szczytach. Ryzalit pośrodku fasady zwieńczony trójkątnie z rzędem trzech podwójnych prostokątnych okienek ujętych w kwadraty. Powyżej nich w skrajnych osiach ryzalitu dwa małe okrągłe okna poddasza. W trójkątnym zwieńczeniu płaskorzeźbiony kamienny herb Donhoffów przedstawiający w tarczy dzielonej na dwa owalne pola głowę dzika po lewej i poroże jelenia po prawej. Labry to stylizowane wici roślinne otaczające całość. Pośrodku hełm i nad nim korona. W dwóch symetrycznych częściach po bokach ryzalitu, tuż nad ziemią znajdują się małe, prostokątne okienka piwniczne. Prostokątne okna ryzalitu i drugiej kondygnacji części bocznych w ozdobnych obramieniach. Kondygnacje rozdziela szeroki pas białego fryzu międzykondygnacyjnego ozdobionego rozetami w każdej osi w częściach bocznych i prostokątami wypełnionymi dekoracją w kształcie łusek w osiach ryzalitu. Pod dachem biały gzyms z małymi ozdobnymi kroksztynami. Kroksztyny to jednakowe, ozdobne elementy podtrzymujące gzyms, tutaj w formie esowatej. Poniżej nich w częściach bocznych fasady szeroki pas białego płaskiego fryzu z małymi okrągłymi oknami poddasza na osiach.
Elewacje północna (fasada) i południowa mają identyczny układ. Ale ryzalit elewacji południowej jest głębszy, brakuje płaskorzeźby w jego trójkątnym zwieńczeniu oraz schodów dawniej prowadzących do parku. Elewacja południowa i boczne otynkowane są na jasno żółty kolor.
Przed czteroosiowymi elewacjami bocznymi powtarzającymi poziomy podział skrzydeł elewacji frontowej niewielkie przedproża ze schodkami do bocznych wejść. Prostokątne okna w dwóch osiach środkowych i blendy, czyli zamurowane okna, tak zwane „ślepe”, w dwóch zewnętrznych osiach. Na kalenicy, czyli szczytowej krawędzi dachu cztery niskie, ceglane kominy.
Około połowy XIX w., prawdopodobnie przed 1839 r. pałac został nieznacznie zmodernizowany. Zmieniono obramienia okien i zbudowano balustrady w stylu neogotyckim na przedprożu oraz mostku. Tynk ozdobiono boniowaniem.
Pałac stanowi część dużego założenia dokładnie rozdzielonego drogami i rozlewiskiem rzeki Sały. Część rezydencjonalna z pałacem z owalnym podjazdem i parkiem krajobrazowym przekształconym z dawnego ogrodu barokowego od południowego zachodu. W kierunku zachodu, za podjazdem, ruiny mniejszej rezydencji. Duży staw od północy oddziela wieś i zabudowania folwarczne.
Prawa do wizerunku cyfrowego: CC BY 1.0 https://creativecommons.org/licenses/by/1.0/deed.pl
Data archiwizacji | 14 października 2022 (14.10.2022) |
Datowanie | 1728 - 1740 |
Kategoria | Architektura Obiekty Renesansu i Baroku |